Phúc tinh là người đep Thật may mắn cho chính Sơn và cả cờ vua Việt Nam, đúng lúc nguy kịch nhất của anh một vị Cứu tinh đã xuất hiện, với người đồng đội nữ trong ĐTQG Phạm Lê Thảo Nguyên - cô gái đất Cần Thơ mà hồi đầu anh vẫn kêu bằng “chị” do hơn mình tới 3 tuổi
Tại chính nơi đây, tân binh “chị” đã luôn được “em” cựu binh nhiệt liệt tương trợ. Sơn loay hoay, trầy trật trong nhiều năm ròng không thể bứt lên, thậm chí không lọt vào nổi Top 100 kỳ thủ nam hàng đầu thế giới.
Có những lúc chính bản thân Sơn cùng làng cờ Việt Nam nản đến mức gần như buông xuôi. Anh đã vượt qua mất mát riêng tây, chí thú tập tành và thi đấu thay vì thái độ tiếp cận được chăng hay chớ, thậm chí thụ động như trước.
Đây là lời phát biểu của Trường Sơn cách đây 10 năm. Nhiều khả năng ngay trong năm nay, Sơn sẽ lọt vào Top 100 thế giới. Thật khó tin, một anh tài hiếm có như Sơn trong nhiều năm chỉ quẩn trong nước rồi chờ dự 3-4 giải quốc tế theo kế hoạch thời kì và tài chính eo hẹp.
Hai người nhà và hợp nhau ngay, trở nên bạn thân, nhất là khi Nguyên đã luôn thấu hiểu những khó khăn, nỗi niềm của Sơn. Thêm 4 năm ăn, tập cốt trong nước, song chỉ cần một chuyến tập huấn tại “lò” của HLV Hoàng Minh Chương trên đất Hungary, Sơn đã đạt chuẩn Đại Kiện thừa tướng tế (KTQT) và trở nên kỳ thủ trẻ thứ 2 lịch sử môn cờ vua thế giới chạm ngưỡng danh giá đó, khi mới 14 tuổi 10 tháng.
“Việt Nam không có HLV nào đủ trình dạy Đại KTQT như tôi”
Thế rồi, qua các đợt tập huấn và thi đấu, ngồi trải hết tâm lực bên bàn cờ, thật tự nhiên cả hai yêu nhau lúc nào chẳng hay. Nhiều năm nay, cũng chỉ có Sơn mới “dám” liên tục bỏ dự tranh các giải quốc nội, với lý do không nâng cao được trình độ và tiền thưởng quá thấp.
Năm 2000, khi mới hơn 9 tuổi, anh đã giành chức quán quân Giải Trẻ thế giới với sự sáng tạo, tính đột phá đến mức huyền thoại làng cờ Anatoly Karpov phải thốt lên hai từ: Thần đồng.
Tuy nhiên, quan trọng hơn là nó phản ảnh rất đúng thực tế của cờ vua Việt Nam. Hơn tuổi song so với Sơn trên Đội tuyển, Nguyên lại là “tân binh”. Thảo Nguyên luôn thấu hiểu những khó khăn, nỗi niềm của Sơn Không chỉ là bồ, Thảo Nguyên đã trở nên một chỗ dựa, động lực ý thức mang tính quyết định để Sơn quyết tâm làm lại “nghiệp cờ”.
Rất thú vị khi “vị Cứu tinh” Thảo Nguyên giờ cũng đã vươn lên thành nữ kỳ thủ số 1 của Việt Nam. Đại kiện tướng Nguyễn Ngọc Trường Sơn 9 tuổi trên đỉnh Thế giới, 23 tuổi ngoài Top 100 Không phải Quang Liêm hay Thanh Trang, chính Trường Sơn mới là kỳ thủ có tố chất nhất và lên đường điểm tốt nhất của làng cờ vua Việt.
Và như dìm của giới chuyên môn, sau 10 năm, đến giờ, vẫn chưa có thầy nội nào đủ sức huấn luyện những Đại KTQT như Liêm hay Sơn
Điều này có thể thấy rõ trong 2 năm trở lại đây, khi Sơn luôn xuất sắc trong vai cột trụ số 2 sau Quang Liêm, giúp ĐTVN giành hàng loạt chiến tích tại SEA Games, các giải châu Á.
Nếu được dẫn dắt bởi các chuyên gia ngoại, rất có thể Sơn đã đạt tới một tầm mức khác. Có nhẽ cách tiếp cận này là một nguyên do khiến Sơn sau đó lơi là với nghiệp cờ.
Là một tài năng bẩm sinh, nên chỉ cần khi Sơn tụ hợp cao độ trở lại, anh tức khắc lấy lại được vị thế, tư thế, nhất là khi được quan hoài đầu tư nhiều hơn trước. Nó mô tả cá tính khác biệt, phần nào đó “ngông” của Sơn. Nguyễn Ngọc Trường Sơn thi đấu tại giải cờ vua Qin Huangdao mở rộng 2011 Với bệ phóng tiệt như thế, những tưởng Sơn sẽ sớm nhập nhóm kỳ thủ hàng đầu thế giới (chí ít cũng không kém Quang Liêm hiện nay) thì anh đột ngột chìm nghỉm.
Rõ ràng không thể lấy lại được nhịp, khả năng phát triển đỉnh cao đã mất, song ít ra sự hồi sinh của Sơn cũng đã giúp cho cờ vua Việt Nam có một “mũi nhọn” tiếp cận đẳng cấp hàng đầu thế giới.
Đặc biệt, kể từ đầu năm 2010, Sơn đã đích thực lột khi giành hạng 5 nội dung cờ chớp giải Vô địch thế giới, đoạt suất tới World Cup và đang thi đấu rất thành công, với bồ theo cùng. Không phải Sơn không đủ khả năng vươn cao, nhưng anh đã đánh mất thời cơ một phần vì cá tính dị biệt, tình cảnh gia đình có trớ trêu riêng và quan trọng nhất là không được đầu tư đến nơi đến chốn.
