Bệnh không ngoài ở tâm, vị và phế, vì ba kinh này bị nhiệt nung nấu"
Triệu chứng: Miệng lưỡi mọc mụn có màu đỏ, hoặc loét từng đám, chân răng sưng đau làm trở ngại việc ăn uống. Triệu chứng: Bệnh nhân nôn ra huyết nhưng không có thương tổn ở vùng phế vị, huyết nôn ra có màu tươi, hoặc tía xám kèm theo thức ăn. Cơ chế bệnh: Tâm với vị một thuộc tạng, một thuộc phủ nhưng về sinh lý có mối liên can chém với nhau, nên khi sinh bệnh cũng ảnh hưởng lẫn nhau.
Chứng tâm vị hỏa thịnh thường do khí lục dâm bị uất hóa hỏa ở bên trong truyền vào tâm vị mà sinh bệnh. Triệu chứng lâm sàng: Tâm (tim) phiền cồn cào, vị quản đau rát, có khi nôn ra huyết, miệng lưỡi lở loét, hoặc có nhiều mụn nhọt, chảy máu chân răng, chân răng sưng đau, miệng hôi, khát nước, thích uống nước mát, mặt đỏ, đại tiện táo bón, nước tiểu vàng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch hoạt sác.
Tâm chủ huyết, vị chủ giáng, khi tâm vị hỏa nhiệt quá thịnh, mạch lạc bị thương tổn, huyết trong tâm bị hỏa bức bách phải đi càn, làm vị khí nghịch lên mà nôn ra huyết.
Hoặc do tình chí uất kết lâu ngày, hỏa phát từ tâm, phối hợp với hỏa sẵn có ở vị kết hợp với nhau mà sinh bệnh. Bài thuốc: Thanh vị tán phối hợp bài tê giác địa hoàng thang: Đương quy 12g, sinh địa 16g, đan bì 6g, hoàng liên 6g, thăng ma 8g, tê giác (thay bằng sừng trâu) 12g, bạch thược 8g.
TTND. Duyên do sinh bệnh: Chứng tâm vị (tim và bao tử) hỏa thịnh là do hỏa nhiệt nung nấu ở hai tạng này làm cho sự vận hóa mất thông thường, phần nhiều do vị khí không giáng xuống, hỏa tà ngày càng tăng lên, phần lớn do ăn thức ăn cay nóng, uống nhiều rượu, bia hoặc do tà khí uất kết lâu ngày hóa hỏa.
+ Do tâm vị hỏa thịnh sinh chứng mụn nhọt ở miệng lưỡi. Khi điều trị phải thanh vị nhiệt, tả tâm hỏa. Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày. Cách dùng: Ngày uống một thang sắc uống 3 lần trong ngày.
Phương pháp điều trị: + Do tâm vị hỏa thịnh sinh chứng thổ huyết. Chứng tâm vị hỏa thịnh có tức là tâm và vị đều mắc bệnh.
Điều trị: Thanh nhiệt tả hỏa ở tâm vị. Bài thuốc: Tả tâm thang và bài thập hội tán: Đại hoàng 12g, hoàng liên 8g, hoàng cầm 6g, đại kế 12g, tiểu kế 10g, hà diệp 10g, trắc bá diệp 12g, đan bì 10g, bạch mao căn 10g, thiên thảo căn 10g, chi tử 8g, tung lư bì 10g. Ảnh minh họa. BS cao cấp Nguyễn xuân Hướng. Đông y cho rằng: "Khi mụn mọc đầy miệng gọi là khẩu mi, nếu có nốt nhỏ màu trắng mọc ở hàm trên gọi là thất tờ mờ.
